Hoe kunnen we het financiële stelsel verduurzamen?
Eén van de kritiekpunten op het huidige financiële systeem is dat het vervuilende activiteiten faciliteert. Steeds meer mensen hebben er terecht bezwaar tegen dat hun zuurverdiende spaargeld gebruikt wordt om de vernietiging van biodiversiteit, klimaatverandering en de verzuring van de oceanen te financieren.
Welk alternatief bestaat er eigenlijk voor de milieubewuste consument?
Er zijn “groene fondsen” waarin men zou kunnen beleggen. Echter hier blijft het vaak de vraag wat is nu precies een “groene belegging”? In de praktijk blijken deze fondsen doorgaans veel grijzer dan de prospectus doet voorkomen.
Zou het het niet fijn zijn als er een overduidelijk groen spaarproduct zou zijn?
Natuurlijk sparen
In 2006 publiceerde Marek Hudon en Bernard Lieater een paper waarin zij het idee van “Natuurlijk Sparen” (Natural Saving) introduceerden. De kern van hun plan is eenvoudig: laat spaarders de aanplant van nieuwe bossen financieren. Vervolgens krijgen zij een aandeel in het bos.
Wanneer de aangeplante bomen gekapt worden en het hout verkocht, ontvangen de spaarders hun deel van de opbrengsten. En vervolgens begint een nieuwe aanplantcyclus.
Nu duurt het groeien van een heel bos een flink aantal jaren. Daarom stellen Hudon en Lietaer voor dat de uitgeven effecten vrij verhandelbaar zijn, zodat de spaarders ten alle tijden hun investering ten gelde kunnen maken.
Hudon en Lietaer betogen dat hun voorstel zowel het probleem van ontbossing in met name ontwikkelingslanden aanpakt als het gebrek aan toegang tot spaarfaciliteiten in deze landen.
Hout en duurzaam bouwen
Alleen is het planten van bomen om die na verloop van tijd weer om te hakken eigenlijk wel zo groen?
Ik hoor het u al denken.
En dat is natuurlijk een terecht punt.
Het antwoord schuilt in wat we met dit hout gaan doen. Als we hier pellets voor houtkachels of biomassacentrales gaan maken, schieten we hier uiteraard weinig mee op.
Gelukkig zien we een groeiende trend om weer met hout te bouwen. Hout als bouwmateriaal voor woningen en andere gebouwen heeft het voordeel dat de CO2 die bomen gedurende hun leven, langdurig opgeslagen blijven.
En door nieuwe ontwikkelingen op het gebied van houtbouw, kunnen we houten onderdelen eenvoudig als een soort lego-stenen opnieuw gebruiken. Bovendien is houtbouw tegenwoordig niet beperkt tot enkel laagbouw, hoogten tot ruim 70 meter zijn technisch geen enkel probleem meer.
Voor wie vragen heeft over de brandveiligheid: moderne inzichten en middelen als automatische sprinkler installaties zorgen ervoor dat houten gebouwen net zo veilig zijn als de rest.
Als je bedenkt dat de overheid tot 2030 graag 900.000 extra woning wilt laten bouwen, dan is er voorlopig wel voldoende vraag naar hout uit de “spaarbossen”.
Voedselbossen
Behalve houtbouw is er een andere interessante toepassing voor “Natuurlijk Sparen”.
In zowel Nederland als in het buitenland groeit de belangstelling voor voedselbossen enorm. Hiermee combineren boeren voedselproductie met bosbouw. Een voedselbos is een geïntegreerd ecosysteem dat diverse verschillende gewassen omvat en dus een rijk scala aan diverse soorten voedsel levert.
Een groot voordeel van voedselbossen ten opzichte van conventionele vormen van landbouw, is dat voedselbossen na de aanleg ervan weinig onderhoudt nodig hebben. Een goed ontworpen voedselbossen heeft bijvoorbeeld geen kunstmest of pesticiden nodig.
Een voedselbos is gemiddeld vijf jaar na de aanplant rendabel en blijft tientallen jaren lang een stabiel rendement genereren. Oftewel een mooie bestemming voor het geld van de milieubewuste spaarder.
Kortom de combinatie van Natuurlijk Sparen met zowel de toegenomen populariteit van houtbouw als de gestegen belangstelling voor voedselbossen wereldwijd, biedt een interessant puzzelstukje om ons financiële systeem aanzienlijk te vergroenen.